Ongewenst gedrag?! WTF!

What the f***?!! Dit heb jij waarschijnlijk al wel eens gedacht of zelfs gezegd over gedrag van je hond. Ik durf te wedden dat je op dit moment meteen een specifiek gedrag voor de geest kan halen waar je echt heel graag van zou willen dat je hond er gewoon mee stopt. Want jeetje wat is dat gedrag vervelend!

Alleen staat WTF hier niet voor What the f***, maar wel voor: what’s the function.

Wat is de functie, want ja lieve hondenouder, dat is de eerste vraag die we ons moeten stellen wanneer we te maken krijgen met ongewenst gedrag. Want dat gedrag dient ergens toe, het heeft een doel. Jouw hond gedraagt zich op een bepaalde manier omdat hij daar iets mee wil verkrijgen of iets mee wil vermijden en hij heeft geleerd dat het gedrag in kwestie daar succesvol in is.

Het is daarom enorm belangrijk om, bij ongewenst gedrag, heel goed te gaan kijken naar wat die functie is. Slagen we er in om de functie van het gedrag te achterhalen, dan kunnen we ook de omgeving gaan aanpassen of onze hond ander, gewenst gedrag, aanleren om aan diezelfde functie te voldoen of een alternatief gedrag aanleren dat voor je hond resulteert in een andere, maar fijne consequentie.

Hoe zit dat dan?

Stel, elke dag rond 14uur ben jij thuis aan het werk. Elke dag rond dat zelfde uur probeert jouw hond jouw aandacht te krijgen, want hij wil dat jij met hem gaat spelen. Dit eindigt altijd in je hond die staat te blaffen naast je stoel. Je probeert het écht te negeren, maar uiteindelijk kan je het blaffen echt niet meer aanhoren en dus sta je dan toch maar op om even met hem te spelen. Jij vindt dit alleen echt enorm storend. Jij wil 1 ding: je hond moet stoppen met blaffen!

Dus hier gaan we: ongewenst gedrag?! WTF?

What’s the function?

In deze context is het doel van het blaffen vermoedelijk jou aan het spelen krijgen. In het verleden heeft dit gedrag gewerkt, in tegenstelling tot ander (subtieler) gedrag dat hij voor het blaffen vertoonde. Je hond heeft dus geleerd dat wanneer jij achter de computer zit te werken, als hij dan blaft, jij met hem gaat spelen. Kan je zien dat je hond dit niet doet om vervelend te zijn? Hij doet gewoon wat werkt, hij kiest het gedrag dat de functie (mens uitnodiging tot spel) vervult. Hij communiceert.

Willen we dan in deze context het blaffen doen verminderen, dan kunnen we een aantal zaken doen:

1. We kunnen het gedrag gaan voorkomen. Dat wil zeggen: we zorgen dat de functie die het gedrag had al vervult wordt, waardoor het gedrag niet hoeft voor te komen. In dit voorbeeld zou je met je hond kunnen spelen voor dat hij er achter vraagt. Je voldoet in zijn behoefte van spel, waardoor hij in die context niet meer hoeft te gaan blaffen om spel te verkrijgen.

2. Een alternatief gedrag kiezen dat je hond al vertoond dat je ook kan laten volgen door spel. Je hond gaat misschien voor hij gaat blaffen steeds eerst tussen zijn speelgoedbak en jouw stoel heen en weer lopen. Reageer je op dat gedrag door je hond uit te nodigen voor spel, dan zal ook het blaffen niet meer hoeven voor te komen.

3. Je kan ook een ander gedrag aanleren dat voor jou wel aanvaardbaar is en dat ook kan gevolgd worden door spel. Bijvoorbeeld je hond leren om zijn speeltje op je schoot te komen leggen. Je gaat dan eerst het gedrag aanleren in een andere context en als dit gedrag vloeiend is ga je kijken hoe je dit nieuwe gedrag meer waarschijnlijk kan maken in de ‘probleem’ situatie. Hoe kan je ervoor zorgen dat het meer waarschijnlijk wordt dat je hond dat nieuwe gedrag kiest in plaats van het blaffen.

4. Natuurlijk zal je niet in alle gevallen kunnen voldoen aan de functie die het gedrag dient. We kunnen onze honden ook gedrag aanleren dat een andere, maar ook gewenste, functie vervult. Je kan je hond bijvoorbeeld leren om te rusten op een mat of kussen en hem daarvoor belonen met voertjes.

Onze honden hebben maar één manier om met ons te communiceren en dat is met hun gedrag. Het is dus cruciaal dat we dat gedrag ook steeds als informatie gaan beschouwen en niet zomaar afschrijven als ‘stout’ of ‘vervelend’. Alleen zo kunnen we, met respect voor het welzijn van onze hond, weer in harmonie gaan samen leven.

Veel liefs,

Manou